Sự thật ấy đáng buồn lắm, chán nản lắm, u uất lắm phải không bạn? Nhưng tôi cho là đẹp đẽ kia đấy, vì có gắng sức thì ý chí ta mới mạnh được khi làm một việc đáng làm.Tiêu phí thì giờ hoặc làm một việc lăng nhăng thì dễ lắm; muốn làm cái gì khác thì phải thay đổi tập quán.Nhưng việc không dễ đâu ban nhé.Y có thể chết trôi trước khi tới cảng Said; y có thể bỏ mạng một cách không vẻ vang chút nào trên bờ Hồng hải; ý muốn của y có thể không bao giờ thực hiện được.Có một tiểu thuyết Anh, do một nữ sĩ viết, vô cùng hay hơn hết thảy những tiểu thuyết của George Eliot Brontes, cả của Jane Austen, mà có lẽ bạn chưa đọc.Xét kỹ, ta thấy tiền bạc là vật chất tầm thường nhất.Trong cái xứ sở của thời-gian, giàu nghèo cũng như nhau, khôn dại cũng như nhau.Có nó, làm cái gì cũng được; thiếu nó, không làm được việc gì cả.Và càng ít suy nghĩ bao nhiêu thì càng ít có lý trí bấy nhiêu.Thưa bạn, thì bạn cứ bắt đầu đi.

Xem thêm Thu gọn